Askerlik görevi sebebi ile işten ayrılmak zorunda kalan ve askerlik sonrasında iş bulamayan kişiler de işsizlik ödeneğinden faydalanabilirler.
Askerlik Dönüşü İşsizlik Ödeneği İçin Gerekenler
Askerlik sonrasında işsizlik ödeneği almak isteyenler, ilk olarak işten ayrıldıkları tarihte son 3 sene içinde en az 600 gün prim ödenmiş ve son 120 gün boyunca sigortalı çalışmış olmalıdır. Askerlik nedeni ile işten ayrılanlar, askerlik sonrası iş bulamazlarsa işsizlik ödeneğinden yararlanabilirler. Ancak, işten ayrıldıkları tarihten askerlik sevk tarihine kadar 90 gün veya daha kısa bir süre geçmiş olmalıdır. Bu sürenin aşıldığı durumlarda işsizlik ödeneği hakkı kaybolur.
Başvuru Süresi ve Şartlar
Askerlik dönüşü işsizlik ödeneği alabilmek için Türkiye İş Kurumu'na (İŞKUR) başvurulması gerekmektedir. Başvurular, askerlik dönüşünden itibaren 30 gün içinde yapılmalıdır. Bu sürenin aşılması durumunda, gecikilen süre kadar hak sahipliği süresinden düşülür. Örneğin, ödeneği 6 ay alma hakkı bulunan bir kişi, askerlik dönüşünden 31 gün sonra başvurursa sadece 5 ay ödenek alabilir.
Bedelli askerlik yapıp fiilen silah altına alınan bireyler de askerlik dönüşünde işsizlik ödeneğinden yararlanabilirler.
Ödeneğin Devamı ve Kesintiler
İşsizlik ödeneği almakta iken askere gidenlerin ödeneği, askere gitmeleri süresince askıya alınır. Askerlik sonrasında İŞKUR’a başvurduklarında, başvuru tarihinden itibaren ödenek yeniden başlatılır. Bu süreçte, askere gidecekleri tarihi İŞKUR’a bildirmeleri önemlidir; aksi takdirde yanlışlıkla ödenmiş olan ödenekler yasal faiziyle geri alınabilir.
Eğer askerlik nedeniyle işten ayrılan kişi, askere gitmeden önce sağlık sorunları veya diğer mazeretlerden ötürü askerliğinin ertelendiği durumlarda, bu süre mücbir sebep olarak kabul edilir ve işten ayrılış tarihinden itibaren ödenek alınabilir.
İşten Ayrılış Kodu
İŞKUR, işsizlik ödeneği taleplerini değerlendirirken işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen işten ayrılış koduna bakar. Askerlik nedeniyle işten ayrılanların kodu (12) olarak bildirilmelidir. İşverenin farklı bir kod bildirmesi durumunda, çalışanların İŞKUR’a sundukları askerlik belgeleri, kıdem tazminatı ödendiğine dair belgelerle başvurmaları gerekir.
Erken Terhis ve Başvuru Süresi
Askerlik sırasında hastalanarak erken terhis edilenler, terhis tarihlerinden itibaren 30 gün içinde başvurmalıdır. Normal askerlik süresinin bitmesini beklemeden başvurunun yapılması gerekmektedir.
Ödeneğin Hesaplanması
İşsizlik ödeneği, işçinin son dört aylık prime esas kazançlarının yüzde 40’ı olarak hesaplanır. Ancak, bu ödenek asgari ücretin yüzde 80’ini aşamaz. Örnek verecek olursak, SGK’ya bildirilen 4 aylık ortalama kazancı 30.000 TL olan bir kişi için aylık ödenek 12.000 TL olarak belirlenir.