Türkiye’de konut piyasasında hareketlilik, Ekim ayında zirveye ulaşarak rekor kırdı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, Ekim ayında konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 76.1 artarak 165 bin 138 adete ulaşarak, son 22 ayın en yüksek satış rakamına erişti. Bu artış, özellikle biriken talep, faizlerin gevşemesi ve fiyat artışlarının hızlanacağı beklentileri ile şekillendi. Geçtiğimiz yıllarda yüksek faizler ve enflasyon karşısında düşüş gösteren konut fiyatları, yeni dönemde artış beklentisiyle harekete geçildi. Bu artış, kredili satışlarda da önemli bir artışı beraberinde getirdi.
Konut satışlarının artışında, faiz oranlarının gevşemesi ve Merkez Bankası'ndan beklenen faiz indirimi, gayrimenkul alıcılarını harekete geçirdi. Yüksek faizle rağmen, gelecekteki fiyat artışları beklentisi, vatandaşları daha fazla konut almaya yöneltti. Özellikle kredili satışlar, faizlerin bir miktar düşmesinin ardından hızla artarken, Ekim ayında kredili satışlar, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 278.2 oranında artarak 21 bin 95 oldu. Bu da toplam satışlar içinde kredili satışların payının yüzde 12.8’e çıkmasına sebep oldu.
Konut alımlarında peşin ödeme ve senet gibi yöntemlerle yapılan alımlar da oldukça arttı. Nakit alımlar, diğer satış yöntemleriyle yapılan alımlarda yüzde 63.3 artış gösterdi ve toplam satışlar içinde bu tür alımların payı yüzde 87.2 oldu. Bu durum, tasarruflarını 'güvenli liman' olarak gören vatandaşların konut alımlarını artırdığını gösteriyor.
Sıfır Konut Satışları Canlandı
Konut maliyetlerinde yaşanan artış, ikinci el konutlara yönelmeyi artırmıştı. Ancak, faizlerin düşmesi ve sıfır konut üreten firmaların sunduğu avantajlı kampanyalar, sıfır konut satışlarını da canlandırdı. Ekim ayında sıfır konut satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 97.3 oranında artarak 57 bin 679 adet oldu. Bu artış, sıfır konutların toplam satışlar içindeki payını yüzde 34.9’a çıkardı. İkinci el konut satışları ise aynı dönemde yüzde 66.5 artış göstererek 107 bin 459 adet olarak gerçekleşti.
Yabancıya Satış Düşüşte
Yabancıya yapılan konut satışları ise son yılların en düşük seviyelerine geriledi. Ekim ayında yabancılara yapılan konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 16.3 azalarak 2 bin 122 oldu. Yabancı alımlarının payı, yüzde 1.3’e düşerek son 4 yılın en düşük seviyesine ulaştı. Yabancıların en fazla konut aldığı iller sırasıyla Antalya, İstanbul ve Mersin oldu. Yabancı alıcılar arasında Rus vatandaşları ilk sırada yer alırken, onları İran ve Ukrayna vatandaşları izledi.
İnşaat Maliyetlerinde Yavaşlama
TÜİK tarafından açıklanan inşaat maliyeti endeksi verilerine göre, Eylül ayında inşaat maliyetleri, bir önceki yıla göre yüzde 38.93 artarken, bu artış hızı yıllık bazda en düşük seviyeye geriledi. Yüksek işçilik maliyetleri, inşaat sektörünü zorlayacak unsurlar arasında yer alırken, malzeme ve işçilik endekslerindeki artışlar, özellikle deprem sonrası yaşanan iş gücü sıkıntısı ile birlikte etkili oldu.