Hazır giyimde artan maliyetler, sektörde ciddi bir kalite sorununa yol açtı. Araştırmalara göre, giyim kategorisinde temmuz ayında yaşanan yüzde 14'lük şikayet artışı, bu alanda rekor kırdı. Sürdürülebilir moda tasarımcısı Arzu Kaprol, hazır giyimde hızlı tüketimin beş kez kullanımı hedeflediğini belirterek, bunun hızlı atık oluşumuna neden olduğunu ifade etti. Sektör temsilcileri ise şikayetlerin artışını, tüketicinin daha düşük fiyatlı bir alt markaya yönelmesine bağlıyor.
Maliyetlerin Yükselmesi ve Tüketici Şikayetleri
Hazır giyim sektöründe üretim maliyetlerinin artması ve enflasyonun yarattığı fiyat baskısı, tüketici şikayetlerini de artırdı. "İade" ya da "kalitesiz" gibi etiketlerle yapılan paylaşımlar, dikkat çeken bir artış gösterdi. Hürriyet’e değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, bazı üreticilerin kaliteden ödün vererek fiyat tutturmaya çalıştığını belirtti. Tüketiciler, aldıkları ürünlerin kısa sürede deforme olduğunu ya da beklenen dayanıklılığa sahip olmadığını ifade ediyor. Uzmanlara göre, bu durum kısa vadede markalar için kazanç sağlasa da uzun vadede güveni zedeliyor ve markaya sadakati olumsuz etkiliyor.
Şikayetlerin Zirve Yapması
Giyim sektöründe son dönemdeki şikayetlerin başında "değişim", "kalitesiz", "iade" ve "kargo" ifadeleri geliyor. "İade" başlığı son bir haftada yüzde 3 oranında arttı. Şikâyetvar’ın Hürriyet için yaptığı araştırmaya göre, giyim kategorisindeki şikayetlerin zirve yaptığı ay, temmuz ayı oldu ve bu ayda bir önceki aya göre yüzde 14'lük bir artış yaşandı. Eylül ayında da haftalık bazda artışlar gözlemlendi. Hazır giyimde en çok şikayet edilen konular arasında yanıltıcı ürün bilgileri ve kusurlu veya ayıplı ürünler öne çıkıyor. Ancak sektör temsilcileri, maliyet artışının kaliteyi düşürdüğü iddialarını kabul etmemekte ısrar ediyor.
Kalite Sorunları ve Tüketici Memnuniyetsizliği
Moda tasarımcısı Arzu Kaprol, kıyafet kalitesindeki artan şikayetlerin sektörde önemli bir sorunu ortaya koyduğunu ifade ediyor. Kaprol, bu durumun müşteri memnuniyetsizliğine ve sektörün itibarına zarar verdiğini belirtti. Kaliteyi düşürmek için maliyetleri azaltma çabalarının, kalite kontrol mekanizmalarını zayıflattığını ve kullanılan malzemelerin kalitesinin düştüğünü vurguladı. Hızlı moda akımının bu durumu tetiklediğini söyleyen Kaprol, "Hızlı üretim sürecinde kalite kontrol mekanizmalarının zayıflaması büyük bir sorun yaratıyor. Şu anda genel olarak hızlı moda markalarının aradığı kalite standardı beş kullanım seviyelerinde. Bu da, satın alınan kıyafetin yalnızca beş kez giyilebileceği anlamına geliyor" dedi. Kaprol, bu tür ürünler için ödenen bedelin aslında çok yüksek olduğunu belirtti.
Üreticilerin Görüşleri
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, "Bir defa giydim, yıkadım, daha sonra kullanılmaz hale geldi" olayının çok sık karşılaşılan bir durum olmadığını savundu. Kaya, üretimin belli standartlara tabi olduğunu ve ürün-testlerinin yapıldığını ifade etti. Ayrıca, maliyet artışını ürüne yansıtmadıklarını belirterek, geçen yıla göre üretimde birim fiyatlarda yüzde 3-5 arasında bir düşüş yaşandığını vurguladı. İşçilik maliyetlerinin ise yüzde 120 arttığını söyledi.
Tüketicilerin Tercihleri ve Hammadde Fiyatları
TOBB Konfeksiyon ve Hazır Giyim Sanayi Meclis Başkanı Şeref Fayat, hammadde fiyatlarının yüksek olması ve dünya piyasalarında yaşanan resesyon nedeniyle kaliteli ürüne ulaşmanın zorlaştığını belirtti. Fayat, tüketicilerin giyimde bir alt markaya yöneldiğini ifade ederek, "Şikayetler de alt markadan alıştığı markanın performansını beklemekten kaynaklanıyor" dedi.
Tüketici Hakları
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin, şikayetlerin artması durumunda yapılması gerekenleri sıraladı. Tüketicilerin, fişi ile birlikte ürünü alıp firmaya giderek değişim talep etmeleri gerektiğini belirten Şahin, "Eğer 'tüketici hatası' yanıtı alırlarsa, fişle birlikte Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurarak değişim veya iade talep edebilirler. Tüketici hakem heyetlerine e-Devlet üzerinden de başvuru yapılabiliyor" dedi.
En Çok Gelen Şikayetler
- Gömlek bir yıkamada renk attı.
- İki yıkamada jilet atmışsınız gibi parçalandı.
- Bir kere giydiğim tişörtün akşama ipleri söküldü.
- XL bedenden M bedene düştü.
Giyimde artan maliyetler ve buna bağlı kalite sorunları, sektördeki tüm paydaşlar için önemli bir sorunu temsil ediyor. Uzmanlar, çözüm için tüm sektör paydaşlarının iş birliği yapması gerektiğini vurguluyor.
