Kanser, dünya genelinde önemli bir sağlık sorunu olmaya devam ederken, erken teşhisin önemi her geçen gün daha fazla vurgulanıyor. Kanser, anormal hücrelerin hızla bölünmesi ve diğer doku ile organlara yayılması sonucu ortaya çıkan birçok hastalığın ortak adıdır. Kanser türleri, bulundukları organ veya dokudan adını alırken, her birinin belirtileri de farklılık gösterir. Ancak, kanserin başlangıç seviyesinde yakalanması, tedavi sürecinde büyük avantajlar sağlıyor.
BMC Palliative Care dergisinde yayımlanan bir araştırma, kanserin en erken belirtilerine dair önemli bilgiler sunuyor. Araştırma, Ekim 2004 ile Aralık 2009 arasında Tayvan'da bir palyatif bakım ünitesinde yürütüldü ve 824 ileri kanser hastası üzerinde gerçekleştirildi. Araştırma kapsamında hastaların belirti yoğunluğu, "Belirti Bildirim Formu" ile sıfırdan dörde kadar bir ölçekle değerlendirildi. Elde edilen veriler, kanser hastalarında en sık görülen semptomların ağrı, iştahsızlık ve kabızlık olduğunu ortaya koydu. Bu üç belirti, hastalığın erken evrelerinde bile görülebilirken, hastaların tedavi süreçlerini de etkileyebilecek önemli faktörler arasında yer alıyor.
Özellikle 65 yaş ve üzeri hastalar, ağrı, uyku bozukluğu, depresyon ve anksiyete gibi belirtilerde, 65 yaş altındaki hastalara göre daha düşük puanlar aldı. Ayrıca, kadın hastaların kusma, iştahsızlık, ödem (şişme), depresyon ve anksiyete ölçeklerinde erkek hastalara göre daha yüksek puanlar aldığı görüldü. Bu durum, kanserin cinsiyet ve yaş grubuna göre farklılık gösteren etkilerini ortaya koyuyor.
Kanserden korunmak için sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi büyük önem taşıyor. İşte kanser riskini azaltmak için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar:
-
Sağlıklı Beslenme: Meyve, sebze, tam tahıllar ve sağlıklı yağlar içeren dengeli bir diyet, kanser riskini azaltabilir. İşlenmiş gıdalardan ve aşırı şekerli yiyeceklerden kaçınmak, sağlıklı beslenmenin önemli bir parçasıdır.
-
Hareket Etme: Düzenli egzersiz yapmak, genel sağlık için oldukça faydalıdır. Haftada en az 150 dakika orta şiddette aerobik aktivite, sağlıklı bir kiloyu korumaya yardımcı olabilir ve kanser riskini azaltabilir.
-
Sigara ve Alkol Tüketimini Sınırla: Sigara içmek, birçok kanser türü ile ilişkilidir. Alkol tüketimini sınırlamak da kanserden korunmanın önemli bir yoludur.
-
Stresten Uzak Durun: Aşırı stres, pek çok hastalığı tetikleyebilir. Meditasyon, yoga gibi stres yönetimi teknikleri, sağlıklı bir yaşam tarzının parçasıdır ve genel sağlığı iyileştirebilir.
-
Düzenli Tarama Testleri: Meme, rahim ağzı ve kolon kanseri gibi bazı kanser türleri için düzenli tarama testleri yaptırmak, erken teşhis ve tedavi sürecinde hayati bir öneme sahiptir.
Son yıllarda yapılan araştırmalar, travmatik olayların ve aşırı stresin kanser gelişimi üzerindeki etkilerini de gözler önüne seriyor. 2019 yılında yapılan bir çalışmada, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) yaşayan kadınların yumurtalık kanseri geliştirme riskinin iki kat daha fazla olduğu belirlenmiştir. 2022 yılında gerçekleştirilen bir diğer araştırma ise, baş, boyun ve pankreas kanseri tanısı konan hastaların büyük stresli olaylarla başa çıkmak zorunda kaldıklarını ortaya koymuştur.
Unutulmamalıdır ki, bu makale yalnızca genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmamalıdır. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa, mutlaka bir sağlık uzmanına danışmalısınız. Erken teşhis, kanser tedavisinde hayat kurtarıcı olabilir; bu nedenle belirtilere dikkat etmek ve düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak büyük önem taşımaktadır.
