Türkiye’nin önemli tarım ürünlerinden biri olan zeytin, bu yıl kuraklık ve yetersiz yağışların etkisiyle üretim zorlukları yaşıyor. Geçen yıl üretimde düşüş yaşayan zeytin sektörü, bu yıl rekolte artışı beklese de sıcak hava ve yağmur eksikliği sofralık zeytin üretimini olumsuz etkiledi. Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır, sofralık zeytinlerde kalibre sorunu yaşandığını ve fiyatlarda artışın kaçınılmaz olduğunu belirtti.
Rekolte Artışı Bekleniyor, Ancak Sofralık Zeytinde Sıkıntı Var
Türkiye’deki zeytin ağacı sayısı son 20 yılda önemli bir artış göstererek 99 milyondan 201 milyon 770 bine yükseldi. Üretim rakamları da buna paralel olarak yükselmişti. 2021’de 1,7 milyon ton zeytin üretilirken, 2022’de bu rakam 2,9 milyon tona çıktı. Ancak 2023’te yaşanan kuraklık, zeytinlerin yeterli büyüklüğe ulaşmasını engelledi. Sofralık zeytinlerde irileşme sorunu yaşayan üreticiler, bu yıl daha fazla zeytinin yağlık zeytin olarak değerlendirileceğini öngörüyor. Bu durum sofralık zeytin üretiminde rekolte düşüşüne ve fiyat artışına yol açacak.
Sıcak Hava ve Yağış Eksikliği Sofralık Zeytini Etkiledi
Zeytinlerdeki büyüme sorununa değinen Ali Çandır, “İklim değişikliği, özellikle yağış eksikliği, zeytin kalibrasyonunu olumsuz etkiledi. Zeytinler dalında buruştu ve 1 kilogramdaki zeytin sayısı arttı. Sofralık zeytinde bu yıl sıkıntı yaşanması muhtemel ve arz-talep dengesinden dolayı fiyatlarda artış bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Zeytinyağı Fiyatlarında Artış Beklenmiyor
Zeytin üretimindeki sıkıntılara rağmen, zeytinyağı fiyatlarında bu yıl bir artış öngörülmüyor. Avrupa’da zeytinyağı fiyatlarının 9,5 avrodan 6,5 avroya düştüğünü belirten Çandır, “Geçen yıl İspanya’daki üretim sorunları nedeniyle fiyatlar yükselmişti, ancak bu yıl zeytinyağında Türkiye’de fiyat artışı beklemiyoruz” dedi.
Antalya’da Zeytin Üretiminde Yüzde 45 Artış
Antalya özelinde ise bu yıl üretimde yüzde 45’lik bir artış bekleniyor. Geçen yıl 38 bin ton zeytin toplanan Antalya’da, bu yıl 55 bin ton rekolte hedefleniyor. Zeytinyağı üretiminin ise 10 bin tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Ancak Çandır, bu artışa rağmen iklim koşulları nedeniyle beklenen rekolteye tam olarak ulaşamayabileceklerini belirtti.
Antalya’ya Özgü Tavşan Yüreği Zeytini Coğrafi İşaret Alıyor
Antalya’nın yerel zeytin çeşitleri arasında önemli bir yere sahip olan ‘Tavşan Yüreği’ zeytini, Antalya Ticaret Borsası tarafından coğrafi işaret ile tescillenmiş durumda. Tavşan yüreği zeytinyağı için de coğrafi işaret çalışmaları sürüyor. Çandır, bu zeytinyağının kanserojen etkileri azaltan polifenol oranı yüksek bir yağ olduğunu belirterek, “Tavşan yüreği zeytinyağını, içerdiği sağlık faydaları nedeniyle ilaç niyetine kullanılacak bir yağ olarak konumlandırıyoruz” dedi.
Bu tür yerel ve özgün zeytin çeşitlerinin üretimini artırmaya yönelik çalışmalar devam ederken, tavşan yüreği zeytininin de bölgede yaygınlaştırılması hedefleniyor.
