Girişimcilik sektöründe ponzi yapılaşması meydana geldi. Değerinin çok üzerinde fiyat biçilen girişimler, gerçeklikten uzak projeler ve elden ele satılan hisseler nedeniyle yaklaşık 700 milyon TL buhar oldu. Döviz, altın, borsa ve kripto para piyasalarından sonra Türkiye'de en büyük yatırımcı ağına sahip olan girişimcilik sektörü, son dönemde büyük bir güven krizi yaşıyor. Aşırı kâr vaadi sunan binlerce projeye yapılan yaklaşık 1 milyar liralık yatırımın yüzde 70'i, yani 700 milyon TL kayboldu.
Yatırımcıların Geri Dönüş Oranı Düşük
Teşvik ve desteklerin yanı sıra Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, son beş yılda kurulan girişimlerin beşte biri kapandı. En çarpıcı veri ise, yatırımcıların sadece yüzde 23'ünün yatırdıkları parayı geri alabilmesi. Kâr eden yatırımcıların oranı ise yalnızca yüzde 5'te kaldı. Yüksek getiri vaatleriyle yatırımcıları çekmeye çalışan birçok girişim, ya başarısız oldu ya da spekülatif yapılar içinde elden ele satılan hisselerle yatırımcıları zarara uğrattı.
Ponzi Şemalarının Yayılması
Son yıllarda ponzi şemaları, girişimcilik sektörüne de yayılmış durumda. Bu sistemler, yatırımcılara kısa sürede yüksek kâr vaat ederek sürdürülemez bir yapı oluşturuyor. Gerçek bir iş modeli veya ürün bulunmayan bu yapılar, nihayetinde çökmeye mahkûm oluyor ve birçok yatırımcı büyük kayıplar yaşıyor. Önceki bir skandalda, türbülansı önleyeceği iddiasıyla geliştirilen bir çip için 20 milyon liralık yatırım toplayan bir girişimci kayıplara karışmıştı.
Temkinli Yatırımcılar
Uzmanlar, piyasada henüz çıkmamış ancak güven sorunu yaratabilecek birçok benzer girişimin olduğunu ifade ediyor. Bu tür olaylar nedeniyle Türkiye'deki yatırımcılar, daha temkinli adımlar atmaya başladı. Yatırımların geri dönüşünü garantileyecek sağlam iş modelleri ve uzun vadeli stratejilere daha fazla önem veriliyor. Sektör analistleri, yatırımcıların projeleri daha dikkatli incelemesi gerektiğini vurguluyor.
Uzmanların Uyarıları
Girişimcilik sektörüne yatırım yapmak isteyenleri dikkatli olmaları konusunda uyaran uzmanlar, kitle fonlama ve girişim sermayesi alanında doğru projelere yönelmeleri ve ayrıntılı araştırmalar yapmaları gerektiğini belirtiyor. Özellikle, "elden ele hisse satışı" olarak bilinen ve spekülasyona açık projelerden kaçınılması gerektiği ifade ediliyor. Bu tür yatırımlar, genellikle ponzi yapılarıyla benzerlik taşıyor ve büyük kayıplara yol açabiliyor.
Sektörde Düşüş
Türkiye'de yeni girişim sayısında dikkat çekici bir azalma yaşanıyor. Geçtiğimiz yıla oranla yüzde 30'luk bir düşüş yaşanırken, melek yatırımcı ağlarına yatırım yapanların sayısında da önemli bir gerileme görülüyor. Bu düşüş, sektördeki belirsizlik ve güvensizliğin bir göstergesi olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, sektörün toparlanabilmesi ve yatırımcı güveninin yeniden kazanılması için şeffaflık, risklerin açık bir şekilde ortaya konması ve doğru projelerin seçilmesinin kritik olduğuna dikkat çekiyor.
