Türkiye’de yıllık 900 bin tonun üzerinde muz üretimi yapılırken, bu üretimin 160 bin tonu Alanya'da gerçekleştirilmektedir. Lezzeti coğrafi işaretle tescillenen Alanya muzunun yanı sıra, ekonomik değeri yüksek yeni türler olan 'kırmızı' ve 'parmak' muzlarının üretimine de başlandı.
Tarihi Süreç ve Muz Üretiminin Gelişimi
Alanya'da muz üretimi, 1900'lerin başlarında başlamıştır. Mısırlı bir tüccarın getirdiği muz ağaçları, başlangıçta zehirli olabileceği düşüncesiyle tüketilmemişti. Ancak, ağaçtan düşen muzların böcekler tarafından yenmesi sonucunda, evin hizmetçisi tarafından tadına bakılmasıyla bu endişeler sona erdi. 1920'lerde başlayan üretim süreci, Akdeniz kıyısında geniş bir alana yayılarak hızla gelişti. Alanya muzunun kalitesi, 2022 yılında coğrafi işaret belgesiyle tescillenmiştir.
Yeni Türlerin Üretimi ve İhracat Hedefleri
Alanya'da muz üretimini çeşitlendirmek amacıyla Alanya Ziraat Odası'nın yaptığı çalışmalar sonucunda, Güney Amerika ve Asya'da yetiştirilen 'Red Dacca' adıyla bilinen kırmızı muz ve dikkat çekici görünümüyle parmak muz üretimine başlanmıştır. İki tür, iklim ve çevre koşullarına dayanıklılık ve verim açısından inceleme sürecini tamamladıktan sonra üreticilere sunulacaktır.
Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, örtüaltı üretim ile yılın her ayı muz ulaştırmayı başardıklarını belirterek, toplam 9 bin 500 dekarda örtüaltı, 12 bin dekarda ise açık alanda üretim yapıldığını ifade etti. Göktepe, Alanya muzunun vitamin ve mineral içeriğiyle, aromasıyla ve verimiyle dikkat çektiğini vurguladı.
İç Tüketim ve İhracat Potansiyeli
Göktepe, Alanya muzunun kabuk oranının ince ve yüksek şeker oranı nedeniyle raf ömrünün kısa olduğunu, bu nedenle dışarıya ihraç edilemediğini belirtti. Ancak yeni türlerin ihracata uygun potansiyel taşıdığını ve kırmızı muzun dolgun kabuğunun sert olması sebebiyle dış pazarlara gönderilebileceğini açıkladı.
Parmak Muzun Verim Potansiyeli
Parmak muz, görünümüyle dikkat çekerken, yüksek verim potansiyeli sunmaktadır. Göktepe, parmak muzunun doku kültürü ve yavru fidanlarla üretimini gerçekleştirdiklerini, bu türün de ekonomik olarak başarılı olacağına inandıklarını ifade etti.