Kasım ayı enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından, Aralık ayı için konut ve işyeri kiralarında uygulanacak tavan zam oranı belli oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan Kasım ayı enflasyon verilerine göre, 2023 yılı Aralık ayında konut ve işyeri kiralarına yapılacak artış oranı, önceki ayki verilere göre düşüş göstererek yüzde 60,45 olarak belirlendi. Geçen ay açıklanan oran ise yüzde 62,02 olarak kaydedilmişti.
TÜİK tarafından açıklanan veriler, Türkiye’deki genel enflasyon seviyesini yansıtırken, bu oran da doğrudan kira artışlarını etkileyen bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Kasım ayı itibarıyla yıllık enflasyon oranı yüzde 60,45’e ulaşırken, bu oran, özellikle büyükşehirlerde yaşayan kiracılar için önemli bir referans noktası oluşturuyor. Geçtiğimiz iki yılda olduğu gibi, bu oran konut ve işyeri kiralarındaki artışa üst sınır koyarak, kiracıların daha yüksek zamlarla karşılaşmalarının önüne geçmeye yönelik bir düzenleme sağlıyor.
Hükümet, son iki yıldır uyguladığı düzenlemeyle kira artışlarını sınırlamak amacıyla her yıl belirli bir oranla tavan artışı uyguluyor. Ancak, Temmuz 2023 itibarıyla yapılan değişiklikle birlikte, bu sınırlama kaldırıldı ve kiracılara, enflasyon verilerine göre daha esnek bir artış düzenlemesi sunuldu. Bu durum, kiracılara enflasyon farkından kaynaklanan artışların daha net ve doğru bir şekilde yansıtılabilmesi için imkan sağladı.
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) üzerinden hesaplanan artış oranı, 12 aylık ortalama üzerinden belirleniyor. Bu sistem, kiracılar için, enflasyon oranlarına dayalı olarak daha doğru bir artış oranı sağlıyor ve kiracıların, yaşam maliyetlerine paralel şekilde kira bedellerini ödeyebilmesine olanak tanıyor. Yani, kiracılar için uygulanan artışlar her yıl belirli bir oranla sınırlı kalmadan, enflasyon oranları ile uyumlu olarak hesaplanarak, kira bedellerinin daha adil bir seviyede tutulmasını amaçlıyor.
Bu yıl açıklanan Kasım enflasyon verilerinin ardından, konut ve işyeri kiralarına yapılacak zam oranı daha da belirginleşti. Yüksek enflasyon oranları, özellikle büyük şehirlerdeki kiraları doğrudan etkiliyor. İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerde, kira artışları da yüzde 60 seviyelerine yaklaşan bir oranla uygulanacak. Bu oran, kiracılar için zorlu bir maliyet artışı olarak görülebilirken, ev sahipleri için de kiralarındaki artışların sürdürülebilirliğini sağlamak açısından önemli bir etken haline geliyor.
Ancak, bu uygulamanın kiracılar açısından zorluklar yaratabileceği de düşünülüyor. Özellikle düşük gelirli kesimlerin, artan kira bedelleriyle karşılaşması, onların yaşam standartlarını zorlaştırabilir. Yine de, bu artış oranlarının belirlenmesinde enflasyonun dikkate alınması, hem kiracılar hem de ev sahipleri açısından daha dengeli bir yaklaşım sağlıyor.
Önümüzdeki yıl için daha kapsamlı bir ekonomik analiz yapılacak olsa da, Kasım ayı enflasyon verilerinin ardından, kira artışlarının ne kadar etkili olacağı ve kiracılar ile ev sahipleri arasındaki dengeyi nasıl etkileyeceği, ilerleyen dönemde daha fazla tartışılacak. Temmuz ayında gerçekleşen düzenlemeden sonra, bu tür değişikliklerin gelecekteki kira sözleşmelerini nasıl etkileyeceği de büyük bir merak konusu olacak.
