Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2024 yılı için küresel gaz talebine dair öngörülerini içeren "Gaz Piyasası Raporu"nu yayımladı. Rapora göre, hızla büyüyen Asya piyasalarının etkisiyle 2024'te küresel gaz talebinin yüzde 2,8 oranında, yani 115 milyar metreküplük bir artış göstermesi bekleniyor. Bu oran, 2010 ile 2020 arasındaki yüzde 2'lik ortalama büyüme oranının üzerine çıkacak.
Bununla birlikte, LNG üretimindeki sınırlı büyüme ve aşırı hava olaylarının piyasanın sıkı kalmasına yol açacağı belirtiliyor. 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası arz şoklarının ardından piyasa, 2023 yılında kademeli olarak dengeye ulaşmaya başlamıştı. Ancak, küresel gaz dengesinin kırılgan olmaya devam ettiği ve bu durumun doğal gaz arz güvenliğini artırmak için daha fazla uluslararası iş birliğine ihtiyaç duyduğunu ortaya koyduğu vurgulandı.
Raporda, özellikle Asya piyasalarındaki talep artışının bu büyümeye büyük katkı sağladığına dikkat çekiliyor. Asya, küresel gaz talebinin artışının yarısından fazlasını tek başına oluşturacak. Ayrıca, LNG üretimindeki ortalamanın altında kalacak büyüme, arzı sıkı tutarken, aşırı hava olayları da piyasada gerginliği artırıyor.
2025'te de benzer dinamiklerin devam etmesi öngörülüyor. ABD ve Katar gibi ülkelerin öncülüğünde devreye girecek yeni LNG ihracat kapasitesinin, küresel gaz piyasasında etkili olması bekleniyor. Ancak, Rus gazının Ukrayna üzerinden sevkinin 1 Ocak'ta durdurulması, Avrupa Birliği için acil bir arz güvenliği riski oluşturmasa da, Avrupa'nın LNG ithalat gereksinimlerini artırabileceği ve 2025'te küresel piyasa dengelerini daha da sıkılaştırabileceği vurgulandı.
Moldova'nın enerji arz güvenliğine yönelik de uyarılarda bulunuldu. Moldova'nın, AB'ye kıyasla daha savunmasız olduğu belirtilerek, ülkenin enerji arzını kış aylarında güvence altına almak için bölgesel ve uluslararası ortaklarıyla daha fazla koordinasyon içinde olması gerektiği ifade edildi.
Küresel gaz talebindeki büyümenin bu yıl yüzde 2'nin altına düşmesi beklenirken, 2024'teki büyüme büyük ölçüde Asya piyasalarındaki talep tarafından desteklenecek. IEA Enerji Piyasaları ve Güvenliği Direktörü Keisuke Sadamori, artan talep ve LNG kapasitesindeki sınırlı büyüme nedeniyle piyasada önemli bir sıkılık gözlemlendiğini belirterek, artan jeopolitik belirsizliğin riskleri artırdığını söyledi.
Sadamori, "Son enerji krizinin başlangıcından bu yana gaz arz güvenliği konusunda uluslararası iş birliği genişlemiş olsa da, sorumlu üretici ve tüketicilerin daha fazla çaba göstermesi gerekiyor. Bu aktörler, güvenli ve emniyetli küresel gaz arzını güçlendirmek amacıyla kolektif çabalarını pekiştirmelidir." diyerek, küresel gaz arzının güvenliği için daha fazla ortak çalışmanın gerektiğinin altını çizdi.
