Dijital Cihazların Öğrenciler Üzerindeki Etkileri: Eğitim ve Gelişimde Ciddi Değişiklikler
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan "Dijital Dünyada Ekran Kullanımı Araştırması" 2025 Şubat ayında, 17 büyükşehirdeki bilgisayar laboratuvarı bulunan okullarda eğitim gören 3 bin 230 ilkokul 4. sınıf öğrencisi arasında gerçekleştirildi. Araştırma, öğrencilerin dijital cihazlarla olan etkileşimlerini inceleyerek, eğitim süreçleri ve gelişim alanları üzerindeki etkilerini ortaya koydu.
Öğrenciler Dijital Cihazları En Çok Araştırma ve Ödev İçin Kullanıyor
Araştırma bulguları, dijital cihazların öğrenciler tarafından en sık araştırma yapmak (%15,2), ödev yapmak (%13,9) ve bilgisayar oyunu oynamak (%12,1) için kullanıldığını gösterdi. Ancak, öğrencilerin dijital cihazlara olan bağımlılığı da dikkat çekiyor. Çalışma, öğrencilerin cihazlarını bıraktıktan hemen sonra tekrar kullanma isteği duyduğunu ve birçoğunun cihazlarına bir saat içinde tekrar yöneldiğini ortaya koydu.
Dijital Cihazsız Bir Gün Geçirmek Zor
Öğrencilerin %64,3'ü dijital cihazları olmadan bir gün geçirme konusunda zorlandıklarını ifade etti. Bu durum, öğrencilerin sosyal medya kullanımıyla da paralel bir şekilde gelişiyor. Öğrencilerin büyük bir bölümü, günlük sosyal medya kullanımına da dahil oluyor ve çoğu öğrenci günde 1-2 saat arasında sosyal medyada vakit geçiriyor.
Dijital Cihazların Psikolojik ve Fiziksel Etkileri
Araştırmanın dikkat çeken bir diğer bulgusu, dijital cihaz kullanımının öğrencilerin psikolojik ve fiziksel gelişimleri üzerinde olumsuz etkiler yaratması. Öğrencilerin %64,6'sı dijital cihazlarını ellerinden aldığında mutsuzluk hissederken, %48,5'i öfke duyduğunu belirtti. Ayrıca, cihaz kullanımının ardından öğrencilerin %64,5'i yorgunluk hissediyor ve %13,6'sı her zaman, %53,9'u ise bazen ekran başında uyuyakaldığını ifade etti. Bu durum, öğrencilerin uyku kalitesini olumsuz yönde etkiliyor.
Sosyalleşme Dijital Ortamda Gerçekleşiyor
Öğrenciler dijital cihazları sadece eğlence amaçlı değil, aynı zamanda akranlarıyla sosyalleşmek için de kullanıyor. Araştırma, öğrencilerin %40,5'inin dijital ortamda arkadaşlarıyla "her zaman" vakit geçirdiğini, %45,9'unun ise "bazen" dijital platformlarda sosyalleştiğini ortaya koydu.
Yemek Yerken Dijital Cihaz Bağımlılığı
Öğrencilerin %64,2'si yemek yerken dijital cihaz kullandığını belirtti. Bu durum, çocukların günlük yaşam alışkanlıklarında dijital cihazların ne denli yer ettiğini ve bu alışkanlıkların sağlık üzerinde oluşturabileceği potansiyel tehditleri gösteriyor.
Dijital Cihaz Kullanımına Karşı Koruyucu Stratejiler Geliştirilmeli
Araştırma, öğrencilerin dijital cihaz kullanım alışkanlıklarının eğitim süreçleri, psikososyal gelişimleri ve günlük yaşam becerileri üzerinde ciddi etkiler yarattığını ortaya koydu. Bu bağlamda, ailelerin bilinçli teknoloji kullanımını teşvik eden stratejiler geliştirmesi, dijital farkındalık çalışmalarının artırılması ve koruyucu önleyici sistemlerin güçlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
