Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 2024 yılı Ocak-Eylül dönemi itibarıyla rekor bir bütçe desteği aldı. 2024 yılı başından itibaren, SGK’ya bütçeden yapılan transfer 1 trilyon 103 milyar TL’ye ulaşarak, yıllık tahminlerin ve hedeflerin çok üzerinde bir artış gösterdi. Bu tutar, SGK'nın daha önceki yıllarda aldığı transferlerin çok üzerine çıkarak dikkat çekti. Bununla birlikte, SGK'nın bütçe açığı da 17,6 milyar TL gibi düşük bir seviyede kalarak, 385,7 milyar TL olarak öngörülen açığın çok altında gerçekleşti.
SGK’nın yıllık bütçe desteği, enflasyonun da etkisiyle büyüdü. 2023 yılı tamamında yapılan toplam bütçe transferi 849,8 milyar TL iken, 2024 yılının ilk 9 ayında bu miktar 1 trilyon TL’yi aşarak önemli bir artış gösterdi. Bu artış, sosyal güvenlik sistemine yönelik desteğin büyümesinin yanı sıra, enflasyon oranlarının da yükselmesiyle rakamların şişmesiyle de ilişkilendirildi.
Bütçe transferlerinin büyük bölümünü ise ek ödemeler ve devlet katkısı oluşturdu. 2024 yılının Ocak-Eylül döneminde ek ödemeler için 244,5 milyar TL, devlet katkısı için ise 457,3 milyar TL aktarıldı. Bu transferler, emeklilere yapılan maaş artışları, prim karşılığı olmaksızın yapılan ödemeler, sigortalılara sağlanan katkılar ve sağlık sigortası prim desteği gibi birçok kalemi kapsıyor.
Aynı dönemde, SGK'nın gelir ve gider dengesi de dikkat çekti. SGK'nın toplam gelirleri 2 trilyon 861,7 milyon TL olarak kaydedildi. Prim gelirleri ise 1 trilyon 997,8 milyon TL’ye ulaştı. Ancak, bu gelirlerin toplam giderleri karşılamaya yetmediği gözlendi. SGK'nın toplam giderleri ise 2 trilyon 879,2 milyar TL oldu. Giderlerin en büyük kalemini emekli aylıkları oluşturdu ve bu alanda yapılan ödemeler 1 trilyon 992,2 milyar TL’ye ulaştı. Bütçe transferlerinin etkisiyle, SGK'nın gelirlerinin giderleri karşılama oranı yüzde 99,4 seviyesine çıkarak önceki yılın üzerine yükseldi.
Prim gelirlerinin, emekli aylıklarını karşılama oranı ise yüzde 76,9 olarak gerçekleşti. Bu oran, son yıllarda oldukça istikrarlı bir şekilde yüksek seviyelerde kalmaya devam etti. 2013 yılından bu yana, prim gelirlerinin emekli aylıklarını karşılama oranı hep yüzde 70'in üzerinde seyretti. 2023 yılının sonunda bu oran yüzde 76,4 olarak kaydedilmişti.
Sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğine yönelik yapılan bu büyük bütçe transferleri, SGK'nın finansal durumunu dengelemekte ve sistemin sürekliliğini sağlamak için önemli bir rol oynamaktadır. Ancak, yüksek enflasyonun etkisiyle bu desteklerin büyümesi, bütçeye ek yük getirmeye devam ediyor. Özellikle emekli maaşları ve diğer sosyal güvenlik ödemeleri için yapılan harcamaların hızla arttığı gözlemleniyor. Bu nedenle, gelecekteki yıllarda SGK’nın mali denetimi ve bütçe planlaması daha da kritik hale gelecek.
