Dünyanın yükselen gücü olarak kabul edilen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT), 6 Kasım’da Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te 11. Zirvesi’ni gerçekleştirecek. Bu önemli zirve, Türk devletleri başkanlarını bir araya getirerek, “Türk Dünyasının Güçlendirilmesi: Ekonomik Entegrasyon, Sürdürülebilir Kalkınma, Dijital Gelecek ve Herkes için Güvenlik” ülküsü etrafında önemli kararlar almak amacıyla düzenleniyor. Zirve, Türk Dünyası'nın geleceği için kritik bir platform olmasının yanı sıra, ekonomik ve siyasi işbirliğinin artırılmasına da zemin hazırlayacak.
Zirveye Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sayın Sadır Caparov ev sahipliği yapacak. Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Özbekistan Cumhurbaşkanları ile birlikte TDT Gözlemcilerinin Devlet/Hükümet Başkanları ve TDT Genel Sekreteri de zirveye katılacak. Zirve süresince, Türk devletlerinin birbirleriyle iş birliğini artırmak amacıyla üst düzey tartışmalar gerçekleştirilecek. Ekonomi, ticaret, dijital dönüşüm, ulaştırma ve güvenlik alanlarında önemli projelerin resmi belgeleri onaylanacak.
Zirvenin gündeminde ayrıca, üye devletler ve gözlemciler arasında çeşitli alanlarda çok taraflı iş birliği için stratejilerin belirlenmesi ve bölgedeki siyasi ve ekonomik gelişmelere dair tartışmalar yer alacak. Liderler, Türk Dünyası'nın birliğini ve ilerlemesini güçlendirmek için ortak zorluklarla mücadele etme ve fırsatları değerlendirme konularında fikir alışverişinde bulunacaklar.
Zirve sonunda, Dönem Başkanlığı Kazakistan'dan Kırgız Cumhuriyeti'ne geçecektir. Kapanış töreninde, devlet başkanları Bişkek Bildirisi'ni ve bazı önemli kararları imzalayarak, Türk Dünyası için yeni bir dönem başlatacaklar.
TDT, 15 yaşında. İlk kuruluş adı “Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi” olan bu teşkilat, 3 Ekim 2009'da Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye tarafından imzalanan Nahçıvan Anlaşması ile temellerini attı. Ortak tarihi ve kültürel değerlere sahip Türk dünyasının entegrasyonunu hedefleyen TDT, üye ülkelerle birçok alanda iş birliği yaparak, ekonomiden politikaya, eğitimden kültüre, savunmadan güvenliğe kadar geniş bir yelpazede faaliyetlerini sürdürüyor.
TDT, 15 yıl içerisinde 4,25 milyon kilometrekarelik bir alana ve yaklaşık 160 milyon nüfusa sahip üye ülkeleriyle, Türk dünyasının jeopolitik konumunu güçlendiren uluslararası bir teşkilat haline geldi. İstanbul’da 12 Kasım 2021'de düzenlenen 8. Zirve'de Türk Konseyi’nin ismi “Türk Devletleri Teşkilatı” olarak değiştirildi ve bu değişim, Türk dünyasındaki entegrasyon sürecinde yeni bir dönemin başlangıcı olarak yorumlandı.
Merkezi İstanbul’da bulunan TDT, devlet başkanları konseyinden dışişleri bakanları konseyine, Aksakallar Konseyi’nden kıdemli memurlar komitesine kadar çeşitli yapılarla etkinliğini artırıyor. Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Türk Akademisi ve Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) gibi işbirliği mekanizmaları da TDT bünyesinde faaliyet gösteriyor.
Bunun yanı sıra, TDT, Birleşmiş Milletler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Dünya Gümrük Örgütü gibi uluslararası örgütlerle de ortaklık yürütmekte. Son olarak, Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de temsilciliğini açarak, bu ülkedeki ilişkilerini güçlendirmeyi ve Avrupa’daki görünürlüğünü artırmayı hedefliyor.
“Türk Dünyası-2040 Vizyonu Belgesi” ile stratejik perspektiflerini belirleyen TDT, Türk dünyasında karşılıklı güvenin pekiştirilmesi, siyasi dayanışmanın güçlendirilmesi ve ekonomik işbirliği imkanlarının artırılmasına yönelik hedefler belirliyor.
TDT’nin liderleri, Türk Devletleri Teşkilatı’nın geleceğine yön verecek olan “Türk Devri” sloganıyla toplanmayı hedefliyor. Bu kapsamda, Türk Devletleri Teşkilatı, üye ülkelerin devlet kurumları ve halklar arasında kaynaşmayı sağlamayı başardı. Türk Akademisi tarafından oluşturulan Ortak Türk Alfabesi de Türk dünyasında önemli bir birliktelik örneği olarak değerlendiriliyor. 11. Zirve, bu güçlenmenin bir göstergesi olarak Türk dünyası için yeni fırsatları da beraberinde getirecek.
