Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), 2024 yılı Kasım ayında özellikle kredi kartları ve bireysel kredilerdeki ödeme zorluklarının arttığını ve takibe düşen borçların hızla yükseldiğini açıkladı. BDDK'nın haftalık bülteni, vatandaşların ekonomik zorluklar karşısında borçlarını ödemekte ciddi sıkıntılar yaşadığını gösteriyor. Yılbaşından bu yana bireysel krediler ve kredi kartı borçlarındaki artış hız kesmeden devam etti ve kasım ayında bu artış hızlandı.
BDDK’nın verilerine göre, konut ve taşıt kredilerinde daha ılımlı bir seyir gözlemlenirken, ihtiyaç kredileri ve kredi kartlarında takibe düşme oranları alarm verici seviyelere ulaşmış durumda. 2024 yılı başında konut kredilerinde takibe düşenlerin oranı sadece %0,11 iken, kasım ayında bu oran %0,14’e yükseldi. Taşıt kredilerindeki artış ise daha belirgin. 2024’ün başında taşıt kredilerinde takibe düşen oran %0,15 iken, kasım ayında bu oran %0,31’e çıktı. Ancak taşıt kredisi borçlarının toplamı azalmış olsa da, takibe düşen kredilerin miktarı önemli ölçüde arttı.
En dikkat çeken artış ise ihtiyaç kredilerinde oldu. İhtiyaç kredilerinin toplamı yılbaşından bu yana %35 artarken, takibe düşen kredilerde %68’lik bir artış gözlendi. Yıl başında %3 olan takibe düşen ihtiyaç kredileri oranı, kasım ayının ortasında %3,73’e çıktı. Bu sadece bir haftada %3,5 oranında bir artışa denk geliyor ve bu artış miktarı 1 milyar 674 milyon TL’yi buldu.
Kredi kartları, düşük alım gücü ile boğuşan vatandaşlar için büyük bir yük haline gelmiş durumda. 2024 yılı başında kredi kartı harcamaları 1 trilyon 173 milyar TL iken, 15 Kasım haftasında bu rakam %43 artarak 1 trilyon 676 milyar TL'ye yükseldi. Bu artışa paralel olarak takibe düşen kredi kartı borçları da önemli bir artış gösterdi. Yılbaşında 16 milyar TL seviyelerinde olan takibe düşen kredi kartı borçları, Kasım ayında %202 artışla 48 milyar 484 milyon TL’ye çıktı. Bu durum, kredi kartı takibe düşme oranını %1,37’den %2,89’a yükseltmiş durumda. Yalnızca bir haftada, takibe düşen kredi kartı borçlarında %3,48’lik bir artış yaşandı.
Kurumsal kredi kartlarında da benzer bir artış yaşanıyor. 2024 yılı başından bu yana kurumsal kredi kartı harcamaları %34 artarken, takibe düşen kurumsal kredi kartları borçlarında %106’lık büyük bir artış oldu. Kurumsal kredi kartları takibe düşme oranı ise %0,89’dan %1,38’e çıktı.
KOBİ kredilerinde de önemli bir artış kaydedildi. KOBİ kredilerindeki artış yılbaşından bu yana %26 olurken, takibe düşen krediler %39 oranında artış gösterdi. KOBİ’lerde takibe düşme oranı %1,81’den %1,99’a yükseldi. Bu da küçük ve orta ölçekli işletmelerin, artan maliyetler ve borç ödeme güçlükleri karşısında ne kadar zor durumda olduğunu ortaya koyuyor.
Ekonomik zorluklar nedeniyle ödeme güçlüğü çeken bireylerin sayısının arttığı bu dönemde, hem bireysel hem de kurumsal borçlular için finansal danışmanlık ve borç yapılandırma işlemleri önemli bir hal almış durumda. BDDK'nın yayımladığı veriler, vatandaşların ekonomik zorluklarla mücadele ederken bankalarla olan ilişkilerinde ciddi bir gerginlik yaşadığını ve borç ödemekte zorlananların sayısının hızla arttığını gözler önüne seriyor.
Borç ödeme zorlukları sadece bireysel değil, aynı zamanda kurumsal düzeyde de kendini gösteriyor. Kredi kartları ve ihtiyaç kredilerindeki yüksek artış, vatandaşların geçim sıkıntısı ve artan yaşam maliyetleriyle başa çıkmakta ne kadar zorlandıklarını gözler önüne seriyor.