Tarihi ve kültürel mirasıyla dikkat çeken Isparta, geçmişten günümüze birçok önemli olaya ev sahipliği yaptı. Özellikle Mart ayı, şehrin gelişiminde ve tarihindeki kırılma anlarında kritik bir dönem oldu. İşte Osmanlı’dan Cumhuriyet’e kadar Mart ayında Isparta’da yaşanan bazı önemli tarihi olaylar:
1. Osmanlı Döneminde Isparta (15. ve 16. Yüzyıllar)
Isparta, Osmanlı Devleti’nin önemli şehirlerinden biri olarak bilinir. Mart aylarında Osmanlı arşivlerinde yer alan bazı dikkat çekici gelişmeler şunlardır:
- 1517 Mart Ayı: Yavuz Sultan Selim döneminde Isparta, Osmanlı’nın tarımsal üretim merkezlerinden biri olarak önem kazandı. Gül ve şifalı otların ticareti, padişah fermanlarıyla teşvik edildi.
- 1593 Mart Ayı: Osmanlı-Avusturya savaşları sırasında Isparta’dan asker sevkiyatı yapıldı. Şehir, bu dönemde askeri lojistik açısından stratejik bir noktaydı.
2. 1919-1923: Milli Mücadele Döneminde Isparta
Milli Mücadele yıllarında Isparta halkı, Kurtuluş Savaşı’na aktif olarak katıldı. Mart ayında şehirde gerçekleşen bazı önemli olaylar şunlardır:
- Mart 1920: Kuvâ-yi Milliye hareketine destek vermek için Ispartalı gönüllüler, Batı Cephesi’ne sevk edildi.
- Mart 1921: Isparta’da direniş komiteleri kurularak halk, işgale karşı örgütlendi. Mustafa Kemal Atatürk’ün emirleri doğrultusunda bölgede önemli hazırlıklar yapıldı.
3. 1930’larda Cumhuriyet Döneminde Isparta’da Reformlar
Cumhuriyetin ilanından sonra Isparta’da eğitim, sağlık ve sanayi alanında önemli gelişmeler yaşandı:
- Mart 1933: Isparta’da ilk modern fabrika kuruldu ve gül sanayisinin temelleri atıldı. Bu, bölgenin ekonomik gelişimi açısından önemli bir dönüm noktasıydı.
- Mart 1937: Atatürk’ün kalkınma hamleleri kapsamında Isparta’da yeni yollar ve altyapı projeleri başlatıldı.
4. Doğal Afetler ve Isparta Depremleri
Isparta, tarih boyunca çeşitli doğal afetlerle karşılaştı. Mart aylarında kaydedilen bazı büyük depremler:
- Mart 1941 Depremi: Şehirde büyük hasara yol açtı ve birçok bina yıkıldı.
- Mart 1971 Depremi: Isparta ve çevresinde ciddi yıkımlara neden oldu. Bu depremden sonra bölgedeki yapılaşma yeniden gözden geçirildi.
5. Isparta’nın Gül ve Lavanta Tarihinde Mart Ayının Önemi
Isparta, “Güller Diyarı” olarak anılır. Mart ayı, gül üretimi açısından kritik bir dönemdir:
- Mart 1950: Gülcülük sektörünün gelişmesi için devlet desteği arttırıldı.
- Mart 1985: Isparta, Türkiye’nin en büyük gül yağı üreticisi konumuna geldi.
6. Kültürel ve Sosyal Gelişmeler
· Mart 2006: Isparta'da Süleyman Demirel Üniversitesi'ne bağlı yeni bölümlerin açılması, eğitim alanındaki gelişmeleri hızlandırdı.
· Mart 2018: Isparta Belediyesi, tarihi mirası koruma adına büyük bir restorasyon projesi başlattı.
Mart ayı, Isparta’nın tarihinde hem ekonomik, hem siyasi hem de sosyal açıdan birçok önemli gelişmeye sahne oldu. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e kadar uzanan süreçte Isparta, ticaret, sanayi, eğitim ve milli mücadelede önemli bir rol oynadı. Şehir, tarihi mirasını koruyarak gelişmeye devam ediyor.