TBMM’ye sunulan yeni bir kanun teklifi, Türkiye'deki otomobil piyasasında büyük bir hareketliliğe neden oldu. Teklifin yasalaşması halinde, 25 yaş ve üzeri araçların hurdaya ayrılarak, yerine Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetli yeni araç alınmasının önü açılacak. Bu gelişmeyle birlikte, ikinci el araç piyasasında fiyatların hızla yükseldiği görülüyor.
Hurda Araç Teşviki ile Neler Değişecek?
Uzun süredir gündemde olan hurda araç teşviki, eski araçların trafikten çekilmesini ve yerine yerli üretim sıfır araçların alınmasını teşvik etmeyi amaçlıyor. Teklifin kabul edilmesi halinde, ÖTV’siz araç satışı gündeme gelecek ve vatandaşlar, belirlenen şartlar çerçevesinde bu avantajdan faydalanabilecek.
Bu uygulamanın hayata geçmesiyle, trafik güvenliğinin artırılması, çevre kirliliğinin azaltılması, akaryakıt tasarrufu sağlanması ve ithalatın düşürülmesi hedefleniyor. Aynı zamanda, otomotiv sektöründe yerli üretimin teşvik edilmesi de planlanıyor.
Kimler Yararlanabilecek?
Kanun teklifine göre hurda teşvikinden faydalanmak için bazı şartlar bulunuyor:
- Bir kişi, teşvikten yalnızca bir kez yararlanabilecek.
- Yeni alınacak araç, Türkiye’de üretilmiş olmak zorunda.
- 25 yaş ve üzeri hurdaya ayrılacak araçların yerine alınacak sıfır araçlarda ÖTV muafiyeti uygulanacak.
3 Milyon Araç Kapsam Dahilinde
Yetkililer, Türkiye’de yaklaşık 3 milyon aracın bu kapsama girdiğini belirtiyor. TÜİK verilerine göre 2023 yılı sonu itibarıyla Türkiye’de trafiğe kayıtlı araç sayısı 28 milyon 740 bin olarak açıklanmış, bu rakam 2024 Ağustos ayında 30 milyonu aşmıştır. Türkiye'deki araçların yaş ortalaması 14,5 olarak hesaplanırken, araçların yüzde 25'inin 21 yaşından büyük olduğu tespit edilmiştir.
İkinci El Piyasasında Fiyatlar Arttı
Kanun teklifinin gündeme gelmesiyle birlikte, ikinci el araç satış sitelerinde özellikle 25 yaş üzeri araçların fiyatlarında ciddi artışlar gözlemlendi. Geçtiğimiz aylarda 50 bin TL civarında satılan eski model araçların fiyatlarının 100-150 bin TL seviyelerine çıktığı belirtiliyor. İlan sitelerinde "Hurda teşvikine uygun", "Acil değil, hurda teşvikini bekliyoruz" gibi ifadelerle araç satışlarının artırılmaya çalışıldığı görülüyor.
Yerli Üretim 12 Model Kapsamda Olacak
Teklifin yasalaşması halinde, ÖTV muafiyeti sadece Türkiye’de üretilen araç modelleri için geçerli olacak. Belirlenen 6 farklı markaya ait 12 modelin kapsama alınacağı öngörülüyor. Bu modeller şunlar olacak:
- Togg T10X
- Toyota CH-R
- Hyundai Bayon, Hyundai i20, Hyundai i10
- Ford Tourneo Custom, Ford E-Transit, Ford Transit
- Fiat Fiorino, Fiat Egea Cross, Fiat Egea
- VW Transporter
Hurda Araç Teşviki Ekonomiyi ve Çevreyi Nasıl Etkileyecek?
Teklifin yasalaşması durumunda, hem otomotiv sektörü hem de çevre açısından önemli kazanımlar sağlanması bekleniyor. Yeni araç alımının teşvik edilmesiyle birlikte, yerli üretim otomobillere olan talep artarken, eski ve çevreye zarar veren araçların trafikten çekilmesi sağlanacak. Böylece hava kirliliği azalacak, akaryakıt tüketimi düşecek ve ithal araçlara olan bağımlılık da azaltılmış olacak.
TBMM’ye sunulan bu teklifin önümüzdeki günlerde görüşülmesi bekleniyor. Eğer yasalaşırsa, Türkiye'deki otomobil sahipleri için büyük bir değişim süreci başlayacak.
