Merkez Bankası'nın (TCMB) Ödemeler Dengesi istatistiklerini açıklamasının ardından Türkiye’ye yapılan doğrudan yatırımlar da belli oldu. Türkiye’ye yılın ilk 10 ayında yapılan doğrudan yatırım miktarı 8.5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED), Merkez Bankası'nın verilerinden derlediği raporla, bu yılın Ocak-Ekim döneminde Türkiye’ye giren uluslararası doğrudan yatırım (UDY) miktarını açıkladı. YASED’in yayımladığı bültene göre, Türkiye’ye gelen doğrudan yatırımlar yıllık bazda yüzde 1 düşüş gösterdi. Ancak 2002 yılından bu yana Türkiye’ye yapılan toplam doğrudan yatırımlar 272 milyar doları aşarak büyük bir büyüme kaydetti.
Ekimdeki Yatırımların Dağılımı
Ekim ayında Türkiye’ye yapılan doğrudan yatırımların dağılımında dikkat çeken birkaç nokta öne çıkıyor. Ekimde Türkiye’ye giren 417 milyon dolarlık yatırım sermayesinin yüzde 25’i ‘toptan ve perakende ticaret’ yatırımları olarak kaydedildi. 'Ulaşım araçları imalatı' sektörü, önceki kümülatif performansının üzerinde performans sergileyerek yatırım sermayesi girişlerinin yüzde 17’sini çekti. Ayrıca, bilgi ve iletişim sektörüne yatırımlar yüzde 8, mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetlere yönelik yatırımlar ise yine yüzde 8’lik bir pay aldı.
Almanya ve Hollanda Lider Ülkeler
Ekim ayında Türkiye’ye yapılan doğrudan yatırımların büyük bir kısmı Almanya ve Hollanda’dan geldi. Almanya, Türkiye’ye yapılan yatırımların yüzde 23'ünü, Hollanda ise yüzde 16’sını üstlendi. Ayrıca Birleşik Krallık ve ABD de yatırım yapan ülkeler arasında sırasıyla yüzde 15'lik paylarla dikkat çekti. YASED'in verilerine göre, 2024’ün Ocak-Ekim döneminde ise Türkiye’ye en fazla yatırım yapan üç ülke Hollanda, Almanya ve ABD oldu. Hollanda, 885 milyon dolarlık yatırımla birinci sırada yer alırken, Almanya 598 milyon dolar ve ABD ise 524 milyon dolar ile ikinci ve üçüncü sırada yer aldı.
Avrupa Birliği Ülkelerinin Yatırım Payı Düşüş Gösterdi
2002-2023 yılları arasında Türkiye’ye gelen doğrudan yatırımların yüzde 58’i AB ülkelerinden gelirken, 2024 yılının ilk 10 ayında bu oran yüzde 49’a geriledi. Ancak yine de AB ülkeleri, Türkiye’ye en fazla yatırım gönderen bölge olmaya devam ediyor. AB üyesi olmayan diğer Avrupa ülkeleri ise Türkiye’ye yapılan yatırımların yüzde 21’lik kısmını üstlendi. Bu da Avrupa’nın Türkiye için önemli bir yatırım bölgesi olmaya devam ettiğini gösteriyor.
Küresel Düzeyde Düşüş Yaşanıyor
YASED bülteninde, 2024’ün ilk yarısında küresel doğrudan yatırımların zayıf seyrinin devam ettiği belirtildi. Artan finansman maliyetleri, jeopolitik gerilimler ve ekonomik belirsizlikler nedeniyle dünya genelindeki tüm yatırım türlerinde düşüşler yaşandı. Özellikle altyapı ve yenilenebilir enerji projelerine yönelik küresel düzeydeki finansmanın olumsuz etkilendiği, bazı sektörlerde ise sınırlı bir direnç gösterildiği ifade edildi. Elektronik ve otomotiv gibi sektörler, küresel yatırımdaki genel düşüşe rağmen yatırım almaya devam etti. Bu durum, küresel ekonomik belirsizliklerin doğrudan yatırım akışlarını etkileyen önemli bir faktör olduğunu gösteriyor.
